Όλοι θυμόμαστε το basmachi από σοβιετικές ταινίες που λένε για την Ασία. Στο υποσυνείδητό μας, αυτοί οι άνθρωποι είναι ένοπλοι ληστές. Τώρα οι ειδικοί έχουν την τάση να υποστηρίζουν ότι οι Μπασμαχίς δεν ήταν κακοί εγκληματίες. Αρχικά, ο Βασιμαχισμός απελευθέρωνε. Φυσικά, εντελώς διαφορετικοί άνθρωποι αποδείχθηκαν στο κίνημα, οι στόχοι του οποίου δεν ήταν ειρηνικοί.
Τι είναι basmachi;
Στις χώρες της Κεντρικής Ασίας ο Μπασμαχισμός εμφανίστηκε ως απελευθερωτικό κίνημα. Κατά τον προηγούμενο αιώνα, έγιναν πολλές ταινίες στις οποίες οι συμμετέχοντες δεν εμφανίζονται στο καλύτερο δυνατό φως. Αυτό δημιούργησε μια αρνητική στάση του θεατή απέναντι στη Βασμάχη. Τώρα, ορισμένοι ειδικοί τείνουν να πιστεύουν ότι η αρνητική εικόνα του Basmachi δημιουργήθηκε σκόπιμα από τη σοβιετική κυβέρνηση. Αρχικά, το κίνημα Basmach δεν φαίνεται να αγωνίζεται στη νέα κυβέρνηση. Είχε τη μορφή τοπικού εμφυλίου πολέμου. Ως αποτέλεσμα, το κίνημα έγινε μέρος του εσωτερικού αγώνα μέσα στη Ρωσική Αυτοκρατορία.
Η σοβιετική ιδεολογία παρουσίασε την εικόνα της Μπασμαχί με τη μορφή ύπουλων και τρομερών ληστών. Τώρα κατά την αναθεώρηση των παλαιών προτύπων, αυτοί οι άνθρωποι άρχισαν να ονομάζονται μαχητές για ελευθερία και ανεξαρτησία. Είναι πραγματικά έτσι;
Ο όρος "basmachi" σχεδιάστηκε από τους Μπολσεβίκους. Αλλά οι συμμετέχοντες στο κίνημα αυτοαποκαλούνται «Μουτζαχίτ», ή μάλλον «Μουτζαχεντίν - μαχητές για την πίστη».
Εχθροί ή μαχητές;
Υπήρχαν εντελώς διαφορετικοί άνθρωποι μεταξύ των Basmachis. Αρχικά, το κίνημα ήρθε σε άνδρες που ήταν δυσαρεστημένοι με την οικονομική κατάσταση. Οι άνθρωποι ήθελαν να επιτύχουν μείωση των τελών και φορολογικές ελαφρύνσεις. Μεταξύ των μαχητών ήταν θρησκευτικοί φανατικοί. Ξεχωριστές συμμορίες, οι οποίες μόνο ληστεύθηκαν και σκοτώθηκαν, μπήκαν επίσης στο Basmachi. Αυτοί οι εκπρόσωποι δεν είχαν υψηλούς στόχους εκτός από το κέρδος. Προκάλεσαν μίσος στον τοπικό πληθυσμό. Οι Μπασμαχί συνδέονται με αυτούς τους ανθρώπους στο μυαλό μας.
Οι εκπρόσωποι του κινήματος ήταν πολύ διαφορετικοί. Μερικοί από αυτούς πολέμησαν για πίστη και γη, ενώ άλλοι απλώς λεηλατούσαν τον ήδη φτωχό πληθυσμό. Ήταν από την τελευταία που διαγράφηκε η εικόνα του κινηματογραφικού basmachi. Οι εκπρόσωποι του κινήματος επαναστάτησαν εξαιτίας της πείνας και του φόβου ενάντια στους Μπολσεβίκους. Σύμφωνα με ιστορικούς, στο Τουρκμενιστάν, πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι πέθαναν από την πείνα μέχρι το 1920. Ο αυτόχθονος πληθυσμός αναγκάστηκε να παραδώσει το πλεόνασμα τροφής στη νηστεία.
Το πιο διάσημο basmach
Το πιο διάσημο κινηματογραφικό κομμάτι μπορεί να ονομαστεί Black Abdul από τη διάσημη ταινία "White Desert Sun". Αυτή η ταινία ήταν ένας από τους πρώτους σοβιετικούς μαχητές. Κάποτε, ο Στάλιν παρακολούθησε την ταινία «Lost Patrol» σε σκηνοθεσία του John Ford και ήταν τόσο εντυπωσιασμένος που έδωσε εντολή στον επικεφαλής του Sovkino Shumyatsky να κάνει μια νέα έκδοση της αμερικανικής ταινίας. Οι διευθυντές του έργου διορίστηκαν ο Michael Romm. Ως αποτέλεσμα, η ιστορία που έλαβε χώρα στην έρημο πυροβολήθηκε. Οι κύριοι χαρακτήρες ήταν ο basmachi. Η ταινία "Δεκατρία" αναγνωρίστηκε ως ένας από τους πρώτους δυτικούς στην ιστορία του σοβιετικού κινηματογράφου.
Στην ταινία, οι βασμάτσες απεικονίστηκαν ως βομβιστές οπλισμένοι στα δόντια.Εμφανίστηκαν μπροστά στο ακροατήριο στην ταινία "Ο Λευκός Ήλιος της Ερήμου".
Εξοπλισμός
Οι ιστορικοί πιστεύουν ότι τα όπλα Basmachi δεν ήταν τόσο σημαντικά όσο πιστεύεται συνήθως. Πολύ συχνά στις ταινίες αποδεικνύεται ότι οι ληστές οπλισμένοι με αγγλικά όπλα Lewis. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι στην Κεντρική Ασία η Μεγάλη Βρετανία υποστήριξε την προσωρινή κυβέρνηση της Τρανσκασπίας. Αργότερα πήρε την πλευρά της λευκής κίνησης.
Σύμφωνα με τις ομάδες πληροφοριών των μπολσεβίκων, το 1920, μόνο 5.500 Μπασμαχης πολέμησαν εναντίον του ομίλου Ferghana. Η ομάδα ήταν οπλισμένη με μόνο ένα όπλο, 11 πολυβόλα και τουφέκια διαφόρων συστημάτων. Εντούτοις, τα πολυβόλα Basmachi δεν χρησιμοποιήθηκαν, επειδή υπήρχε μια τραγική έλλειψη πυρομαχικών. Όσον αφορά τα τουφέκια, ήταν δυνατό να κρίνουμε με τρόπαια ότι οι άνθρωποι οπλίσθηκαν με ρωσικά όπλα. Δεν υπήρχε καμία ένδειξη ότι οι Μπασμαχίς είχαν αγγλικά πολυβόλα ή τυφέκια.
Όλα αυτά επιτρέπουν στους ιστορικούς να υποστηρίξουν ότι οι περισσότεροι από τους Μπασμαχί ήταν αδύναμα οπλισμένοι ή ακόμα και εντελώς άοπλοι. Επομένως, η εικόνα ενός ληστή με μαχαίρια και ένα πολυβόλο είναι περισσότερο μύθος παρά πραγματικότητα. Αναφορές από Σοβιετικούς διοικητές επιβεβαιώνουν το αδύναμο οπλοστάσιο του επαναστατικού κινήματος. Το οποίο έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την εικόνα του κινηματογραφικού μπάματσα.
Οι περισσότεροι εκπρόσωποι του κινήματος ήταν απλοί άνθρωποι. Η απελπισία από τις σφαγές και την πείνα τους έκανε να πολεμήσουν στις τάξεις των αντάρτες με αδικία. Κάποιοι επαναστάτες υποστήριξαν την ιδέα της ανεξαρτησίας του Τουρκεστάν. Όλα αυτά δίνουν το λόγο να ρίξουμε μια νέα ματιά στο κίνημα Basmach και να ξανασκεφτούμε ορισμένα γεγονότα.
Γνώμη του παλαιού χρονοδιακόπτη
Ο Μπασίγιαρ Σαχναζάροφ, ένας Ουζμπεκικός ερευνητής του Μπασμαχισμού, ζήτησε συνέντευξη από τον Αμπντουλαχάμ Κοτσάρ, ο οποίος είχε καταφύγει από το Τουρκμενιστάν στην ηλικία των 20 ετών. Τη στιγμή της συζήτησης, ο άνθρωπος ήταν ήδη 100 ετών. Εξέφρασε τη γνώμη του για το κίνημα Basmach. Ο Αμπντουλάχτ ισχυρίστηκε ότι οι Μπασμαχίς ήταν έργο της σοβιετικής κυβέρνησης, το οποίο επιδίωκε να πραγματοποιήσει τη Σοβιετική Τουρκεστάν. Σύμφωνα με τον Κότσαρ, οι απεσταλμένοι ντύσανε ανθρώπους που συμπαθούν τη νέα κυβέρνηση ως ληστές, τους έστειλαν σε νυχτερινές ληστείες για να προκαλέσουν δυσαρέσκεια και μίσος στους απλούς ανθρώπους.
Ο γέρος επιβεβαίωσε ότι οι περισσότεροι επαναστάτες στην Κεντρική Ασία αγωνίστηκαν για την εθνική απελευθέρωση. Οι πολίτες διαμαρτυρήθηκαν για την κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων και πλεονασμάτων τροφίμων.
Παύση της κίνησης
Στα είκοσι χρόνια, οι τελευταίες μονάδες των ανταρτών αποσπάστηκαν από τον Κόκκινο Στρατό στο βόρειο Αφγανιστάν. Αλλά στη σοβιετική επικράτεια, ο Basmachi άφησε ένα μεγάλο δίκτυο πληροφοριών, το οποίο με την πάροδο του χρόνου έχασε τη σημασία του.
Ως οργανωμένο κίνημα, ο βασιμαχισμός έπαψε να υπάρχει με το θάνατο του τελευταίου ηγέτη, Junaid Khan, μέχρι το 1938. Από το Αφγανιστάν, οδήγησε ομάδες ληστών που έκαναν εισβολές στο έδαφος του Τουρκμενιστάν κατά τα τριάντα. Αλλά οι δραστηριότητές τους δεν είχαν καμία σχέση με το απελευθερωτικό κίνημα.
Διφορούμενες προσωπικότητες στην ιστορία
Πολλοί ιστορικοί περιέγραψαν στα έργα τους το κίνημα Basmach στην Κεντρική Ασία. Μεταξύ αυτών ήταν οι ερευνητές Ilyas Daudi και Alexander Pylev, οι οποίοι έδωσαν την ιστορία ζωής ενός από τους ηγέτες του Βασιμαχισμού, άρρηκτα συνδεδεμένοι με τον αγώνα. Ο Mahmoud-bek, όπως άλλοι ηγέτες του κινήματος, μετανάστευσε στο Αφγανιστάν το 1921. Αλλά από το εξωτερικό, έλαβε δεόντως πληροφορίες από τους πράκτορές του. Έχει πωλήσει ενεργά τις πληροφορίες που έλαβε σε ξένες πληροφορίες, έχοντας αποκτήσει πλούσια εικόνα σε αυτό. Στην αρχή του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, οι Ναζί κατόρθωσαν να προσελκύσουν κουρμπάτ στην πλευρά τους για συνεργασία. Δεν ήταν δύσκολο να δελεάσεις τον πρώην ηγέτη, ήταν αρκετό να προσφέρει μια καλή ανταμοιβή. Ο Μαχμούντ-μπεκ προσφέρθηκε να ηγηθεί της μονάδας κατάσκοσης της Ένωσης. Για να επεκταθεί το δίκτυο αντιπροσώπων στην επικράτεια του συνδικάτου, του δόθηκε ένα αξιοπρεπές ποσό. Αργότερα, με τις οδηγίες του Abwehr, προετοίμασε ομάδες σαμποτάζ για εγκατάλειψη στην ΕΣΣΔ.
Αντί ενός μετάλλου
Στο βιβλίο "Ο Αφγανικός Πόλεμος του Στάλιν", ο Γιούρι Τικόνοφ έγραψε ότι η σοβιετική νοημοσύνη κατόρθωσε, ωστόσο, να ανατρέψει τον Μαχμούντ-μπεκ. Για τα χρήματα, ήταν έτοιμος να εξυπηρετήσει οποιαδήποτε χώρα και κυβέρνηση. Είναι δύσκολο να κρίνουμε πόσο σωστός είναι ο συγγραφέας. Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου, η σοβιετική νοημοσύνη κατάφερε να εξουδετερώσει τις δραστηριότητες των Γερμανών πρακτόρων στο Αφγανιστάν.
Μετά τη νίκη των σοβιετικών στρατευμάτων, η αφγανική κυβέρνηση σκόπιμα απέλυσε τους αντιπροσώπους Abwehr στο έδαφός της. Αυτό οφείλεται πιθανώς σε μια απροθυμία να έρθει σε σύγκρουση με τον προφανή νικητή του πολέμου. Κανείς δεν ήθελε να διαμαρτυρηθεί με έναν ισχυρότερο γείτονα όταν το αποτέλεσμα του αγώνα ήταν σαφές.
